Renesse, 10 december ’44

Tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de bevolking van de Westhoek van Schouwen geconfronteerd met een ‘Bekendmaking’. Dr. A. de Reuver brengt in herinnering wat er is voorgevallen. Het is deze maand precies zeventig jaar geleden.

‘Op last van den Inselkommandant der Duitse Weermacht wordt bekend gemaakt dat heden (zondag) 10 December 1944 door middel van de strop het doodvonnis is voltrokken aan…’ Dan volgen negen namen van mannen uit Haamstede, Renesse, Brouwershaven, Zonnemaire en Zierikzee, van wie de jongste 24 jaar was en de oudste 44. De volgende dag werd aan dit negental nog een tiende toegevoegd: de gemeentesecretaris van Renesse, die tot dezelfde verzetsgroep behoorde, maar was neergeschoten en na zijn overlijden op 11 december alsnog bij de negen anderen werd opgehangen.

Natuurlijk blijft de reden van dit barbaarse ‘standrecht’ niet onvermeld: ‘Dit vonnis is voltrokken omdat deze personen hebben getracht te vluchten en samenwerking te zoeken met den vijand [lees: het verzet] om zich bij hen te voegen om zoodoende gezamenlijk de Duitse Weermacht te bestrijden. De eigendommen alsmede vee en levende have worden verbrand of verbeurd verklaard. De familie der veroordeelden mag alleen de lijfskleederen behouden die ze aan hebben.’

De lafhartigheid van dit brute vonnis laat iets zien van de angst en de stress waaraan de Duitsers ten prooi gevallen waren. Hitlers regime wankelde. De strijd was in feite verloren. Maar de stuiptrekkingen van de verliezers waren onbarmhartig wreed. Tien meest jonge mannen in de kracht van hun leven werden er het slachtoffer van.

Die zondagmorgen stond de 37-jarige dominee Henk Voorneveld, predikant van de gereformeerde kerk in Haamstede, op de kansel om de dienst te leiden.

Het volledige artikel is te lezen in De Waarheidsvriend van 28 november 2014.