Onrustig is ons hart

De uitdrukking ‘onrustig blijft ons hart totdat het rust vindt in U' is bekend geworden en gebleven omdat die bij velen herkenning oproept. Je kunt zeggen: de herkenning is de bevestiging van Augustinus' visie op de mens, schrijft ds. M.J. Tekelenburg.

Deze bekende uitdrukking is te vinden in de eerste alinea van Augustinus’ Belijdenissen (in het Latijn Confessiones). De hele zin waarin de uitspraak staat luidt: ‘Gij (God) zet hem (de mens) aan om er vreugde in te vinden U te loven, want Gij hebt ons gemaakt naar U, en rusteloos blijft ons hart totdat het zijn rust vindt in U.’

In deze korte zin vat Augustinus eigenlijk zijn gehele visie op de verhouding tussen God en mens samen.

Augustinus (354-430) was de bekende grote kerkvader. Zijn Belijdenissen behoren sinds eeuwen tot de wereldliteratuur en worden nog elk jaar herdrukt in diverse wereldtalen. Velen weten van Augustinus dat hij eerst geen al te behoorlijk leven leidde en dat hij zich vervolgens bekeerd heeft. In zijn Belijdenissen beschrijft hij de weg die hij daarin gegaan is. Voor het eerst in de cultuurgeschiedenis schrijft iemand zo uitvoerig over zichzelf.

De uitspraak gaat over onrust en rust. De mens is onrustig. Augustinus denkt niet zozeer aan uiterlijke onrust, aan beweeglijkheid en dynamiek die heel positieve oorzaken kunnen hebben, bijvoorbeeld de onrust van een feest. Onrust is lang niet altijd een negatieve ervaring. Als iemand verliefd is op een ander en dat blijkt wederkerig te zijn, dan is er veel onrust maar beiden ervaren die onrust als positief.