Nieuw beleid voor GB geen oplossing

Evangelicalisering is in het sociologisch-theologisch onderzoek dat T. van de Lagemaat naar de individualisering in de Gereformeerde Bond deed weliswaar geen centraal thema, schrijft ir. L. van der Waal, maar ze komt wel ter sprake.

Naar mijn waarneming heeft de evangelicalisering het geestelijk klimaat in veel gemeenten beduidend veranderd. Zelf behoor ik tot de generatie die gevormd is door de prediking van predikanten als G. Boer, L. Blok, R. Bartlema, L. Vroegindeweij, Jac. Vermaas en L. Kievit. Ze maakten in verscheidenheid de hoofdstroom van de Gereformeerde Bond uit. Ik zou deze predikanten niet willen aanduiden als bevindelijke bonders, maar gewoon als authentiek hervormd-gereformeerden. De grondtoon van hun prediking was enerzijds de verloren mens die zich bevindt tegenover de hoge en heilige God en anderzijds de genadevolle toewending van deze God in Christus naar die verloren mens, die het eeuwig oordeel waardig is. ‘Het ruime Evangelie van de smalle weg’, zoals W.L. Tukker dat typeerde.

Vandaag zijn die accenten veelal danig verschoven. De gemeente is de gemeente van Christus, verbondsgemeente, waar een beginsel van geloof te vinden is. Dat geloof moet worden versterkt en bemoedigd om zichtbaar te zijn in de samenleving. (Overigens vaak zichtbaar in bewonderenswaardig dienstbetoon, dat niet te na gesproken.)
Deze verschuiving heeft mijns inziens te maken met evangelische invloeden. Het godsbeeld is veranderd. Net als de prediking. De oproep tot bekering en de mogelijkheid van verloren gaan zijn naar de achtergrond verschoven. De geloofskeus staat centraal, gevolgd door een proces van geloofsgroei.

Er is daardoor meer aansluiting op de cultuur en een relativering van de waarheidsvraag. Veelzeggend is in dit verband dat Van de Lagemaat in zijn onderzoek constateert dat bij gemeenteleden het christelijke soms meer betekenis heeft dan het gereformeerde. Al eerder, in 2007, schreef ds. J. Maasland in De Waarheidsvriend over deze verandering in de prediking. Vorig jaar wijdde ds. P. Nobel enkele artikelen aan evangelicalisering.

Hiernaast doet de zuigkracht van de cultuur zich gelden. De werkelijkheid is gereduceerd tot het zichtbare en God is de grote afwezige. We ademen meer en meer in de sfeer van een internationale samenleving, waarin de beschermende grenzen van traditie, gezin, kerk en school zijn weggevallen. Er is een ontmoeting met een veelheid van godsdiensten en levensbeschouwingen.