Kerk en school

Het is goed dat de kerk bewust is van het feit dat ze de school bij de vervulling van haar roeping, niet aan haar lot overlaat, schrijft ds. G. van Goch.

In 1917 werd, na een strijd van meer dan honderd jaar, de financiële gelijkstelling tussen het openbaar en bijzonder onderwijs in de Grondwet vastgelegd. Bijzondere scholen in Nederland kregen daardoor in gelijke mate als het openbaar onderwijs, overheidssubsidie. Een unieke situatie vergeleken met andere landen in de wereld. Veel christenen uit andere landen zijn ‘jaloers’ op ons onderwijsstelsel. We moeten ons de vraag stellen of wij dit voorrecht voldoende waarderen? Hoe vaak staat bijvoorbeeld het onderwerp ‘school’ op de agenda van de kerkenraad?

Initiatief

Dat was vroeger anders. We weten dat na het aannemen van de Onderwijswet in 1917 veel christelijke scholen werden opgericht, niet zelden op initiatief van de kerkenraad. Op menig kerkenraadsagenda stond het onderwerp ‘school’ letterlijk en figuurlijk hoog op de agenda. Er was een warme betrokkenheid tussen kerk en school. In Emst, de plaats waar ik zelf christelijk onderwijs genoot, werd op 15 november 1926 na afloop van een kerkelijke (!) vergadering, een voorlopig bestuur geformeerd voor het oprichten van een ‘Vereniging voor de stichting en de instandhouding van een School met de Bijbel’. Met andere woorden: de kerk was erg betrokken bij het onderwijs.

Betrokkenheid

De betrokkenheid tussen kerk en school bleef niet beperkt tot de oprichting van een schoolvereniging; het gebeurde vaak dat kerkenraadsleden als bestuursleden van scholen werden aangesteld. De afgelopen decennia is deze band langzaam losgelaten. De meeste kerkenraden in ons land hebben geen officiële afgevaardigden meer in een schoolbestuur. Het is daarom niet verwonderlijk dat de verbondenheid tussen kerk en school minder is geworden. Of soms helemaal niet meer wordt ervaren.

Is de betrokkenheid daarmee overbodig geworden? Is dat iets van vroeger en moeten schoolbesturen tegenwoordig vooral onafhankelijk zijn? Ik vind van niet. Alleen al het feit dat in – en buiten – de Tweede Kamer wordt gepleit voor de afschaffing van bijzonder onderwijs zou de kerk meer en beter bewust moeten maken van haar betrokkenheid op het christelijk onderwijs. Ik pleit ervoor dat kerkenraden iedere gelegenheid moeten aangrijpen om de betrokkenheid tussen kerk en school te herstellen of te intensiveren.

Lees de volledige tekst van het artikel in De Waarheidsvriend van 11 maart 2016.