In zijn nieuwe boek zoomt Daniël De Waele in op de politieke geschiedenis van Israël en Juda en van de grote rijken in de oude Oriënt. Hij behandelt echter ook de godsdienstige opvattingen en allerlei zaken van het dagelijkse leven. Vanwege de invloed van deze boeken is een uitgebreidere bespreking gewenst.
De titel luidt: ‘Ontwakend Jodendom’, waarmee de suggestie gewekt wordt dat het Jodendom langzamerhand een eigen identiteit heeft gekregen. De ondertitel bevestigt dat: hier wordt een cultuurgeschiedenis geboden van een nieuwe religie. Die religie betreft niet alleen wat wij meestal onder Jodendom verstaan, maar ook veel zaken uit het Oude Testament.
Veelgodendom
Hier vallen fundamentele beslissingen. De auteur, die docent Nieuwe Testament is in Brussel en eerder omvangrijke studies schreef voor een breed publiek, meent dat de godsdienst van Israël zich geleidelijk vrijgemaakt heeft van allerlei gangbare overtuigingen. Eerst was er veelgodendom, en via de overgangstijd van verering van een enkele god is Israël aangekomen bij de fase van het monotheïsme. Het is waar dat in wetenschappelijke kring deze opvatting volop aangehangen wordt, maar deze weergave is wel in strijd met de boodschap van de Bijbel. Daar is de God Die hemel en aarde geschapen heeft de enige ware God. Na verloop van tijd zijn mensen andere goden gaan vereren, maar vanaf het begin is het niet zo geweest (zie Rom.1). Elders heb ik dat uitvoerig toegelicht (“De ene Schepper en de vele goden”, in Mart-Jan Paul e.a., Inzicht. Wetenschap voor Gods aangezicht. Apeldoorn, 2023, pp.46-62.)
Extreme wetenschappers
De schrijver erkent dat er verschil in benadering is, maar hij noemt het naspreken van de Bijbel een geloofshouding, terwijl wat hij zelf doet ‘een puur wetenschappelijke insteek’ is. Dit is echter niet juist, want de reconstructie van de geschiedenis van Israël berust op allerlei keuzes. Het valt mij op dat diverse extreme wetenschappers gevolgd worden, zoals I. Finkelstein en M. Liverani, terwijl zeer veel van hun collega’s er anders over denken.
"*" geeft vereiste velden aan