Het instituut kerk
Het lijkt erop dat onder protestanten de argwaan tegen de kerk als instituut toeneemt. Het gaat niet goed met de traditionele kerken, zo hoor je vaak. Ze hebben, helaas, een stoffig imago, schrijft dr. F.G. Immink.
Vrije groepen, met charismatische leiders en een moderne, luchtige performance, trekken de aandacht. Zou er in de gevestigde kerken ook niet een opwekking van het geestelijk leven moeten komen?
Het is maar goed dat er tegenwoordig wat meer oog is voor de missionaire gemeente. Een wervende gemeente, daar moeten we het van hebben, toch? En graag enthousiasmerende dominees, charismatische leiders, niet van die duffe theologen. In de kerk zouden we meer bevlogen mensen moeten hebben.
De kerk als instituut? Ach, ambten en instituten hebben maar al te vaak een remmende functie. De kerk als instituut is zo vaak een sta-in-de-weg. Je kunt wel allerlei diploma’s hebben en een academische studie, maar er is een nieuwe behoefte ontstaan aan ‘mensen die vanuit een diepe doorleefde spiritualiteit anderen de weg naar geloof en leven kunnen wijzen, als gidsen die meereizen’. Velen zouden uitzien naar bevlogen charismatische leiders.
Het lijkt er op dat juist de bevindelijk gereformeerde traditie kwetsbaar is op dit punt. Want het besef dat het uiteindelijk aankomt op het geloof, zit diep. En een zaligmakend geloof is een zaak van het hart. Het gaat om een persoonlijke overtuiging en beleving, die gewerkt wordt door de Heilige Geest.
De kerk kan de genade niet sacramenteel toedienen en de predikant kan vanaf de preekstoel het geloof niet uitdelen. Het geloof voltrekt zich in het innerlijk, zonder uitwendige dwang. Alleen in geestelijke vrijheid komt een mens tot geloofsovergave.
Verinnerlijking en vergeestelijking zijn niet vreemd aan het gereformeerd protestantisme. Dat is haar rijkdom, maar ook haar valkuil. De aandacht voor het bevindelijke geestelijke leven heeft de binnenkant van de geloofsbeleving zonder meer verrijkt. Er is aandacht voor de gemeenschap met Christus, voor de geloofskennis en de geloofservaring, en voor de geloofsworsteling. Ook de vormgeving van het zedelijke leven krijgt de nodige aandacht, vooral in de praktische vormgeving van het dagelijkse leven.
Lees het volledige artikel in De Waarheidsvriend van 24 april 2015.