Wanneer we de inhoud verkennen van psychisch en geestelijk volwassen worden, krijgt niet alleen iedere lezer een spiegel voorgehouden. Ook de gemeente als lichaam van Christus staat voor de opdracht van zelfreflectie en bezinning.
Sigmund Freud (1856-1939), grondlegger van de psychoanalyse, beschouwt geloof als uiting van onvolwassen afhankelijkheid. Geloven is infantiel. De Utrechtse hoogleraar Psychiatrie dr. H.C. Rümke (1893-1967) weerlegt in <i>Karakter en aanleg in verband met het geloof<p> (1939) Freuds stelling met argumenten. In tegenstelling tot Freud omschrijft hij volwassenheid als afhankelijk kunnen en durven zijn van anderen. Wie tot geestelijke volwassenheid komt, weet zich ten volle afhankelijk van God en is ook medemensen schatplichtig, zij het op een andere wijze.
Binden aan God
Geestelijke volwassenheid raakt onze omgang met God, ons gebedsleven, onze Gods- en zelfkennis, onze geloofszekerheid en levensstijl. Je mag door genade tot geestelijke zelfstandigheid komen, zelfs Gods medewerker zijn, maar je belijdt en praktiseert afhankelijk van God te zijn. Het betekent dat Christus een gestalte in ons krijgt (Gal.4:19b), dat we niet langer vol zijn van onszelf – ondanks een klinkend cv – maar van Hem. Zelfverloochening is daar ook een aspect van. We staan in de vrijheid van de kinderen van God, zonder die vrijheid te misbruiken. Paulus spoort aan (1 Tim.4:7) zichzelf te oefenen in godsvrucht. Dat vraagt discipline.
Komen tot geestelijke volwassenheid is genade, maar heeft ook te maken met opvoeding thuis en in de kerk. Dat laatste raakt prediking, catechese en zielszorg. Hoe vaak worden we – vooral in het Nieuwe Testament – niet aangespoord op te wassen, te groeien, in kennis en godsvrucht? Er zijn groeibevorderaars en groeiremmers.
Een onveilig klimaat in onze kinderjaren kan funeste gevolgen hebben. Het kan leiden tot een vertekend beeld van God, tot een karikatuur van Hem. Wanneer we ons niet veilig konden hechten, ons niet geaccepteerd en geborgen wisten, kan dat ons geestelijk leven hinderen. Durf ik mij wel te binden aan God? Wijst Hij mij niet af? Gekwetste mensen kunnen zich zelfs pantseren en op afstand van God willen blijven, uit vrees opnieuw te worden afgewezen. Ze durven niet te geloven dat ook voor hen geldt: begenadigd en liefdevol aanvaard door God te zijn (Ef.3:6). Wie altijd liefde moest verdienen, staat wantrouwend tegenover Gods genade; hij kan voor zichzelf niet geloven dat God onvoorwaardelijk liefheeft.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 25 mei 2023. Neem een jaarabonnement(€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actieen lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!