Euthanasie en pastoraat
De dood-op-afroep past bij de maakbaarheidsmythe en het autonome denken van onze tijd. Het is ook een symptoom van een samenleving die het traditionele', christelijke denken over dood en leven als gepasseerd station beschouwt, schrijft ds. J. Belder..
Aan de ene kant rust in de samenleving een taboe op sterven. We houden de dood op alle mogelijke en onmogelijke manieren ver van ons. De meeste mensen willen er niet aan herinnerd en bij bepaald worden dat we stérvelingen zijn.
Aan de andere kant is er sprake van omarming van de dood, aldus Sjoerd de Jong in NRC-Handelsblad (15-5-2012). En of hij gelijk heeft! We hebben sinds 2002 een euthanasiewet waarin het nodige geregeld is met het oog op vrijwillige levensbeëindiging. Ieder jaar in februari is er ‘de week van de euthanasie’, waarin de media breed aandacht geven aan de mogelijkheid van actieve levensbeëindiging. Dit jaar bracht de AVRO een documentaire waarin een demente man gevolgd werd. Na afloop kon wie daar behoefte aan had, bellen met de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie.
En dan bestaat er ook nog de Levenseindekliniek (SLK), die in de korte periode van haar bestaan al duizenden verzoeken om levensbeëindiging ontving. De SLK is overigens niet een instelling waar mensen liggen te sterven, het is een organisatie met teams van ter zake kundigen die door heel het land heen mensen helpen te sterven binnen de kaders van de wet.
Nu blijken de grenzen van die wet toch minder duidelijk dan de wetgever beoogde. Of zoekt de samenleving – zoals steeds – ook hier de hiaten in de wet op? De Levenseindekliniek werd al enkele malen op haar vingers getikt vanwege grensoverschrijdingen.
Inmiddels zijn er ook stemmen die pleiten voor het recht op euthanasie voor doodzieke wilsonbekwame kinderen voor wie dan ouders en artsen moeten beslissen. De media sprongen er gretig op in. Ouders van terminale jonge kinderen ‘zouden met de rug tegen de muur staan’, hoorde Willem Pekelder in Trouw (9-7-2014). Maar ‘zelden of nooit zie je bij de publieke omroep ouders die dat gevoel helemaal niet hebben of die wijzen op de mogelijkheid van palliatieve sedatie’. Zo sturen de media de publieke opinie.