De Nederlandse overheid realiseert zich rond 1840 dat slavernij afgeschaft zal gaan worden. Het moment waarop hangt sterk af van het vinden van een goede bedrijfsvorm om plantages te exploiteren zonder slavenarbeid. Daarom reageert ze aanvankelijk positief op een plan van ds. Arend van den Brandhof.
Nederland had zich op 13 maart 1814 aangesloten bij een verbod op de internationale slavenhandel en in 1818 werd dat nog eens onderstreept door een verdrag met Engeland te sluiten om illegale slavenhandel tegen te gaan.
Modelproject
Het idee van ds. Van den Brandhof om met zoveel mogelijk belangstellenden uit de omgeving van Elst een plantage in Suriname te gaan runnen (zie kader), wordt daarom welwillend ontvangen. De overheid ziet het als een modelproject om na te gaan of een onderneming op deze schaal levensvatbaar is en of men in staat is een plantage tot ontwikkeling te brengen.
Van den Brandhof had steeds als oogmerk: een plantage buiten de ‘bewoonde’ wereld van Suriname met behulp van Nederlanders tot ontwikkeling brengen. Niet bekend is of de drie predikanten die hierbij betrokken waren, dit initiatief binnen de Nederlandse Hervormde Kerk aan de orde hebben gesteld. Wel loopt er binnen de Protestantse Kerk een wetenschappelijk onderzoek naar de rol van de kerken ten tijde van de slavernij. Het onderzoek staat onder leiding van prof. dr. Annette Merz. De resultaten ervan worden volgende maand verwacht.
Betere toekomst
Zowel de overheid als Van den Brandhof zag in deze kolonisatie goede mogelijkheden om de sterk verarmde boerenbevolking rond Elst en in de Betuwe op weg te helpen naar een betere toekomst. De oogst van een vrije plantage zou groter zijn als er sprake is van goede arbeidsomstandigheden. Mocht dit plantagemodel succesvol zijn, dan zou dat ook positief voor vrije slaven kunnen zijn om hun inkomen te verdienen. Van het proefproject werd een belangrijke bijdrage verwacht aan de economie van Suriname. De overheid geeft door middel van een Koninklijk Besluit toestemming aan de Europesche Colonisatie.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 22 juni 2023. Neem een jaarabonnement (€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!