Het was geen alledaags gezicht: een dame in een rode lange jurk die openvalt rondom een duidelijk zwangere buik. Daarop een streepjescode en de tekst surrogacy, wat staat voor draagmoederschap (letterlijk: ‘surrogaat’). Zij is een activiste van de feministische beweging scum. Op de rode loper van het filmfestival in Cannes protesteert zij tegen draagmoederschap.
Waar komt die toenemende behoefte aan draagmoeders vandaan? Door gezondheidsproblemen lukt het soms stellen niet zwanger te worden. Daarnaast zijn er stellen van gelijk geslacht die alternatieve routes zoeken voor hun kinderwens. Een homostel beschikt immers niet over een baarmoeder. Ook zijn er de celebrities die geen verstoring willen van hun slanke lijf of carrière door een zwangerschap. Dit zijn de wensouders. Voor hen stellen vrouwen hun lichaam, hun baarmoeder, hun eicellen ter beschikking om een kind te dragen. De draagmoeder staat het kind na de geboorte af. In tegenstelling tot andere landen mag je daar in Nederland geen geld mee verdienen: het moet een vrijwillige keuze zijn.
Maar buiten onze grenzen bestaat een wereld van commercialisering en uitbuiting, waarvan ook Nederlandse wensouders gebruikmaken. Vruchtbaarheidstoerisme kent op een aantal plekken een florerende markt. Een schrijnend voorbeeld is Oekraïne. Ondanks de aanhoudende strijd is er meer aanbod van draagmoeders dan ooit. Door de oorlog zijn veel vrouwen in een kwetsbare positie beland en voelen ze zich gedwongen hun lichaam aan te bieden als draagmoeder of eiceldonor. Woorden schieten tekort. Hoe grensoverschrijdend kan een kinderwens van een ander zijn?
De feministe in Cannes staat voor een nieuw en breder geluid vanuit de vrouwenbeweging. Vrouwen staan op tegen de uitbuiting waarbij kinderen besteld en baarmoeders gehuurd worden. Draagmoeders betalen hier een hoge persoonlijke prijs voor de zelfbeschikking van een ander. Vanuit christelijke ethiek is altijd bezwaar gemaakt tegen draagmoederschap, zowel uit zorg voor de moeder als het kind.
Het is verrassend, en misschien wel verbazingwekkend, dat ‘radicale’ feministen en christenen zo dicht bij elkaar blijken te staan. Mogelijk hebben we elkaar meer te vertellen dan we dachten. Of zien we hier een kentering? Van het opkomen voor ‘de rechten van vrouwen’ naar ‘vrouwen tot hun recht laten komen in hun vrouw-zijn’?
Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!