Delen met velen

Oprichting

In de zomer van 1973 vond een zangavond plaats in de Grote Kerk in Leerdam. Ondernemer Ivo ’t Lam, die recent in India was geweest en geraakt was door de nood daar, stond op en stelde voor een collecte te houden voor India. Korte tijd later werd Woord en Daad – de naam werd bedacht door de echtgenote van ’t Lam – officieel opgericht. Geboren in de kerk en grootgebracht door een ondernemer: het heeft de organisatie altijd gekenmerkt. Ze wordt gedreven door een bijbelse opdracht, maar met een zakelijke aanpak. ‘Doe je werk goed, kom na wat je belooft,’ leerde ’t Lam later aan nieuwe collega’s, ‘het is werk in Gods koninkrijk.’ Hij bleef altijd betrokken bij de organisatie, tot zijn overlijden in 2017. Foto: Ivo ’t Lam (l.) in 2003 met Jan Lock, die 25 jaar lang directeur was van Woord en Daad.

Vrijwilligers

Vanaf de jaren zeventig zijn regionale vrijwilligersgroepen actief om bekendheid te geven aan het werk van Woord en Daad. Zij organiseren allerhande activiteiten om fondsen te werven. In de eerste decennia gebeurde dat onder meer door de verkoop van handdoeken met het opschrift ‘Delen met velen’. Ook de houten olifantjes zijn een klassieker. In 2023 zijn 53 vrijwilligersgroepen actief met in totaal ruim 5000 structurele en incidentele vrijwilligers. Vorig jaar zorgden ze samen voor € 457.062 aan inkomsten.

Kwartaalblad

In 1974 gaf Woord en Daad haar eerste kwartaalblad uit. De covers van de eerste twee nummers weerspiegelen het belang van het Woord (het beeld van de kansel) én de daad. Het kwartaalblad kreeg in 2006 de naam Werelddelen en valt in 2023 bij zo’n 58.000 particuliere adressen op de mat.

Noodhulp

Al vanaf de beginjaren speelt noodhulp een belangrijke rol in het werk van Woord en Daad. In 1976 verleende de organisatie noodhulp in Guatemala na een verwoestende aardbeving. Een actie samen met het Reformatorisch Dagblad bracht voor een recordbedrag aan noodhulpinkomsten op. Ook voor Haïti werd, na de aardbeving in 2010 (foto), een hartverwarmend bedrag aan giften opgehaald: ruim 6,2 miljoen euro. Wanneer in de wereld een ramp gebeurt, merkt Woord en Daad altijd weer dat de achterban al begint te geven nog voordat er een noodhulpactie wordt opgestart. In de loop van de jaren is de nadruk inhoudelijk steeds meer komen te liggen op weerbaarheid en langetermijnprojecten, waarmee mensen in het algemeen minder kwetsbaar worden voor (de gevolgen van) natuurrampen. De vier terreinen waarop Woord en Daad structureel actief is, zijn: onderwijs, agrarische bedrijfsontwikkeling, werk en opleiding, duurzaam water.

Sponsorprogramma

Sinds 1976 verbindt Woord en Daad mensen in Nederland aan kinderen in zuidelijke landen via sponsoring (eerst: financiële adoptie). Van hun maandelijkse bijdrage kan een kind naar school. In het laatste decennium is daarbij ook veel aandacht voor het ontwikkelen van kwalitatief hoogstaand onderwijs in de landen waar Woord en Daad werkt. Oud-sponsorkind Rebecca Jui uit Bangladesh blikt, ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum, terug op haar tijd in het sponsorprogramma: ‘Het sponsorprogramma kwam tot ons als een zegen van God. Jullie waren er toen ik het nodig had.’ (zie cutt.ly/ RebeccaJui) In 2023 ontvangen ongeveer 30.000 kinderen in veertien landen onderwijs via het sponsorprogramma.

Partners

Vanaf het begin werkt Woord en Daad met nationale partnerorganisaties in de landen waar ze werkt, omdat deze partners de context het beste kennen en goed kunnen bieden wat ter plekke nodig is. De eerste partnerorganisaties kwamen uit India en Guatemala, in 2023 werkt Woord en Daad met partners in twintig landen. Vooral het laatste decennium is het realiseren van de juiste partnerschappen en consortia nog belangrijker geworden, omdat echte, duurzame verandering alleen mogelijk is door veel partijen in een gebied samen te brengen. Bij Woord en Daad heet dit: systeemverandering. Een voorbeeld van het werken aan zo’n systeemverandering is de aanpak van moderne slavernij in Afrika en Azië. Op de foto: de huidige directeur-bestuurder Rina Molenaar (l.) met collega’s Josias Sanogo (van partnerorganisatie CREDO in Burkina Faso, zie p.10) en Sylvestre Tiemtoré (r.), die een belangrijke functie heeft in een grootschalig partnerschap voor de aanpassing aan klimaatverandering in vier Afrikaanse landen.

Deze pagina’s kwamen tot stand met hulp van Marlies Moret, vanuit Woord en Daad betrokken bij het jubileumjaar.