De ontmoeting met God
We spreken niet zo makkelijk over onze ontmoetingen met God. Dat is op zichzelf bevreemdend, want wij zeggen dat God en geloof het allerbelangrijkste zijn in ons leven! Als wij koning Willem-Alexander ontmoeten, vertellen we dat echt wel verder. ‘Moet je nou eens horen...!’
Het is daarom goed om stil te staan bij onze persoonlijke beleving van ontmoetingen met God. Ons getuigenis hoeft niet indrukwekkend te zijn. Het gaat over ons alledaagse leven met God.
God ontmoet mij
God ontmoeten in je dagelijkse leven. Wat is dat? Dat is ervaren dat de Heere dichtbij komt. Dat Hij je als het ware aanraakt, bij je binnenkomt. Ik heb het hieronder over ‘Ik ontmoet God als…’ maar de ervaring is misschien wel andersom. ‘God ontmoet mij als…,’ ‘God zoekt en vindt mij, als…’ In die ontmoeting raken we zelf verbaasd dat God zo dichtbij ons komt. ‘In Hem leven wij, bewegen wij ons en bestaan wij’, zegt Paulus in Handelingen 17 direct nadat hij gesproken heeft over het zoeken en tastend vinden van de Heere, Die niet ver van ieder van ons is.
Let er wel op dat het ervaren van Gods aanwezigheid ook iets zegt over onze persoonlijkheid. De één beleeft meer van God dan de ander, omdat hij als persoon sowieso meer hoogten en diepten in het leven ervaart. Een meer gelijkmatige persoon zal anders spreken over ervaringen met God. Een rationeel mens beleeft Gods aanwezigheid anders dan een meer emotioneel mens. Dat is niet erg. Laten we elkaar niet de maat nemen.
Persoonlijke interpretatie
De ervaringen die we vertellen, zijn altijd persoonlijke interpretaties van die ervaringen. De ene ouderling zegt: ‘De Heilige Geest sprak tot mij in mijn pastorale gesprek precies toen ik vastliep en zo kwam ik weer verder.’ Een ander noemt hetzelfde: ‘Ik dacht tijdens het gesprek zomaar aan een bijbeltekst en die kwam goed van pas.’ Wij mogen de persoonlijke ervaringen niet veroordelen, zelfs als onze interpretatie anders zou zijn.
Augustinus hoorde ooit een stem roepen: ‘Tolle, lege!’, ‘Neem, lees!’ Hij beleefde dat als het roepen van God of van een engel en sloeg de Bijbel open in de Romeinenbrief en kwam tot bekering. Als wij nu zeggen dat dat hoogstwaarschijnlijk de stem van een spelend kind was, doet dat niets af aan Augustinus’ Godservaring. Voor hém was het de stem van God. Je kunt ook zeggen: God sprak tot hem door een kind op dat moment ‘Tolle, lege!’ te laten roepen.
Ontmoetingen in de Bijbel
In de Bijbel zijn veel ontmoetingen van mensen met God te vinden: Genesis 32:24-32, Exodus 33:12-23, 1 Koningen 19:9-13, Jesaja 6:1-8, Johannes 1:18, Johannes 14:1-14, Handelingen 9:1-9, 2 Korinthe 12:1-10, 1 Johannes 4:12.
De genoemde schriftlezingen zijn betrekkelijk willekeurig. We kunnen ook nog denken aan de ontmoetingen van mensen met Jezus in de evangeliën, zoals die van de Emmaüsgangers of van de andere discipelen na de opstanding van Jezus uit de dood.
Het ruime hemelrond
Psalm 19 helpt ons verder. Veel psalmen zijn verslagen van ontmoetingen met God. Gebedsontmoetingen. Ontmoetingen in benauwdheid. Ontmoetingen in dankbaarheid. Die komen daardoor dicht bij ons eigen leven. Welk accent legt Psalm 19? Dat kunnen we samenvatten met de berijming van vers 1:
Het ruime hemelrond
vertelt met blijde mond,
Gods eer en heerlijkheid.
Overal kunnen wij God zien en ontmoeten. Overal kunnen wij Zijn aanwezigheid ervaren. Dat doen we in de zonnestraal tussen de buien door, als de kist van onze geliefde in het graf neerdaalt. Dan doen we als we de regenboog zien, net nadat we zelf een moeilijk bericht gekregen hebben.
Neem dat ruime hemelrond echt ruim. Allerlei ‘natuurlijke’ ervaringen kunnen ook in onszelf plaatsvinden. God kan ons raken met een stem (zo lijkt het) als we met de deurknop in onze hand nog op de mat staan om naar buiten te gaan. God kan ons ontroeren als we voor het eerst ons kindje in onze armen hebben.
Maar die psalm zegt nog meer. In vers vier van de berijming staat: Des Heeren wet nochtans,
verspreidt volmaakter glans. Er is de natuur en de schriftuur. De schriftuur is het heldere spreken van God. Beide zijn voor ieder toegankelijk, maar alleen wie gelooft en zijn geloof put uit de schriftuur, ontmoet God ook in de natuur. Daarop zijn wel uitzonderingen – denk aan nietgelovige mensen die bijzondere dromen krijgen – maar die laten we aan God over. Het is gereformeerd om te zeggen dat we God kunnen zoeken en vinden als Zijn Woord opengaat. Wie eerst luistert naar wat God spreekt, kan Hem ontmoeten. En dat Woord gaat goed open als we in het Evangelie God ontmoeten in Zijn Zoon, de Heere Jezus Christus.
Uitstapjes
In de alledaagsheid
Het is eigenlijk veel gemakkelijker om een abstracte godheid te hebben, zegt paus Franciscus (cutt.ly/ PausFranciscus). Een god die zich niet bemoeit met situaties en die ver afstaat van ons leven, de problemen en de maatschappij. Het is ook gemakkelijk om te geloven in een god van de special effects, die enkel buitengewone dingen doet. Maar God is mens geworden: God is nederig, teder, verborgen, Hij komt ons nabij in de alledaagsheid van ons leven. Zo kan het gebeuren dat wij Hem, net als Zijn stadsgenoten, niet herkennen als Hij langskomt. En als we Hem ontmoeten en onze ogen opengaan, is er verwondering.
In de eredienst
De eredienst is een belangrijke ontmoetingsplek tussen God en mensen. Op de site van de Protestantse Kerk (cutt.ly/ontmoetingslat) wordt een werkvorm aangeboden om met elkaar door te praten over de godservaringen in de eredienst.
In gehoorzaamheid
Auteur Mark Galli geeft op de Engelstalige website Christianity Today (cutt.ly/spirituele-droogte) vier aandachtspunten:
– Kijk uit. Verlangen naar God is iets anders dan verlangen naar de ervaring van God. Als je op dat spoor zit, wordt een kerkdienst een spirituele pep-rally.
– Natuurlijk is gevoel belangrijk. Maar liefde is allereerst: gehoorzamen. Naar de kerk gaan, uit de Bijbel lezen, naasten helpen, sacramenten ontvangen. Doen wat God van ons vraagt, omdat we Hem liefhebben met alles wat in ons is. We kiezen om te gehoorzamen dikwijls zonder dat we iets voelen, zoals we ook honderdmaal liefhebben zonder de liefde te voelen.
– Het beste wat we kunnen doen om God te ontmoeten, is bidden en aanbidden.
– Spirituele droogte (verveling, sleur, vermoeidheid, lusteloosheid) hoeven we niet te bestrijden. Onze droogte kan Gods mogelijkheid zijn en onderdeel van spirituele groei.
Om verder over na te denken
Ik ontmoet God…
in de kerkdienst als…
in de natuur als…
in mijn stille tijd, als de Bijbel opengaat en ik bid. als ik samen met anderen bid of zing.
als Hij Zich op een bijzondere manier openbaart aan mij (een stem, een licht, een regenboog, een bijbeltekst op een belangrijk moment). in de stilte.
in de rust van een middeleeuwse kerk.
bij het sterven van… heb ik God ontmoet.
Laten we aankruisen en aanvullen wat we herkennen en hier iets over vertellen.
Hebben we nog een andere ervaring van een Godsontmoeting?
Kunnen we de ontmoeting met God zoeken? Regelen? ( Jer.29:12-14).