column

Aleph-cursus

Als paddenstoelen schieten ze uit de grond, de alpha-cursussen. Over bestaande kerkmuren heen. Geen kwaad woord hierover. Mits - ze in gezelschap zijn van een gedegen aleph-cursus.

Alpha is de eerste letter van het Griekse alfabet, de taal van het Nieuwe Testament. Aleph is de beginletter van het Hebreeuwse ‘alfabet’, de taal van het Oude Testament. Een alpha-cursus zonder aleph-basis hangt in de lucht. En kan dus zomaar ergens neerstorten. Op de bodem van het aloude heidendom bijvoorbeeld. Want dat blijft op de loer liggen om het bijbels abc in te kapselen in taal die ons van huis uit vertrouwd is.

‘Evangelische christenen beginnen hun missionaire verhaal vaak bij Jezus om vervolgens snel bij de Heilige Geest uit te komen. We moeten echter niet vergeten dat de boeken die wij nu het Nieuwe Testament noemen, ooit als bijlage zijn verschenen bij de 39 boeken die wij nu het Oude Testament noemen.’ Je moet maar durven, het Nieuwe Testament een bijlage noemen. Dominee Wim Dekker doet dat in zijn opschuddende boek Marginaal en missionair. De eerste christelijke gemeenten kenden geen Nieuwe Testament. Wat lazen ze in hun samenkomsten? De Schriften van Israël, ons Oude Testament. In de naam van Jezus.

Ds. Dekker vertelt meeslepend hoe de eerste vier hoofdstukken van Genesis voor hem zoiets als een missionaire cursus vormen. Uitgerekend in een marginaal geworden kerk. Christenen lezen vanuit kruis en opstanding van Jezus, maar zonder Genesis hangt dat Evangelie gewoon in de lucht, schrijft hij. In navolging van Kohlbrugge, die meent ‘dat de leer van Christus en van de apostelen of het zogenaamde ‘Nieuwe Testament’ geheel in het Oude gevonden moet worden, wil die leer ooit aannemelijk zijn’.

Onlangs was ik in Amsterdam bij de presentatie van het kleine maar krachtige boek Zonder tittel of jota. Het biedt een leesrooster waarbij de kerk de lezing van de vijf boeken van Mozes in de synagoge op de voet volgt. Komend najaar hervat de synagoge de lezing van Genesis op zaterdag 22 oktober. En de dag daarna? Dan volgt de kerk. Vanaf den beginne. Wie zei ook alweer dat als je de vijf boeken van Mozes verstaat, heel de Schrift verstaat?

H. Vreekamp