‘Was u erbij?’

‘Was u erbij toen ze mijn Heere kruisigden?’ zingt een negrospiritual. Het is een vraag naar de wijze waarop de eeuwen van verschil wegvallen en wij gelijktijdig worden gemaakt met wat er geschied is op Golgotha, schrijft dr. M.A. van den Berg.

Rembrandt laat zien hoe hij ‘erbij’ was. Op een eerder schilderij waarop we zien hoe het kruis waarop Jezus vastgenageld ligt, rechtop wordt gezet, beeldt hij zichzelf al heel centraal af. Hij is nog met een zeker grimmigheid bezig om het vreselijke werk te klaren. Het licht valt op zijn gezicht. Een chique baret geeft hem nog een zeker cachet. Alsof hij zeggen wil: de consequentie van wat ikzelf ben, de trots van mijn zondige leven, is ten diepste niets anders dan Jezus’ kruis oprichten.

Bij de kruisafname is alles anders geworden. Daar staat Rembrandt als jongen in het blauw op de ladder, met blote voeten en blootshoofds. Met moeite houdt hij de rechterarm van Jezus’ dode lichaam – zo dood als een ‘lijk’ maar zijn kan − vast. Jezus mag niet vallen, maar moet met alle voorzichtigheid van het kruis afgenomen worden. Straks wordt Hij in het graf gelegd van Jozef, die erop toeziet dat alles met eerbied geschiedt.

Lees het volledige artikel in De Waarheidsvriend van 20 maart 2015.