column

De beste in zijn vak

Het weekblad Vrij Nederland kent de rubriek ‘De beste in zijn vak’. Regelmatig wordt een beroepsgroep onder de loep genomen en geportretteerd: advocaten, rechters, economen, uitvaartbegeleiders, onderwijsvernieuwers, medisch specialisten. ‘Wat drijft de toppers in hun vakgebied. Over welke eigenschappen moet je beschikken om op jouw terrein de beste te zijn. En wie beschouwen ze zelf als de beste in hun vak.’

Onlangs waren de predikanten aan de beurt. Enkele collega’s mochten de beste kiezen. De meerderheid koos voor ds. Ruben van Zwieten, predikant met bijzondere opdracht namens de protestantse gemeente Amsterdam, verbonden als predikant-directeur aan de Stichting Zingeving Zuidas. Misschien denkt u: predikant een vak? Toen ik ging studeren, hoorde ik her en der smalend om me heen: zo, ga je ook naar de domineesfabriek? Daar leveren ze alleen maar fabrieksdominees af. Met andere woorden: allemaal verstandswerk, de echte door God geroepen voorgangers hebben dat niet nodig. Die zijn van ´God geleerd en bekeerd´. Predikant zijn is geen vak maar een roeping. Daar kies je niet zelf voor. Daar heeft een Ander de hand in. Misschien dat mede daarom dominees jarenlang hoorden bij een zeer beschermde beroepsgroep. Vaak werd hij over de rug van de gemeente jarenlang uit de wind gehouden: een geroepen knecht immers.

Die tijd is terecht voorbij. De beeldvorming is grondig gewijzigd. Van het tijdschrift Theologia Reformata verscheen in juni een ‘Themanummer preken’. F.G. Immink plaatst boven zijn bijdrage het opschrift ‘Preken als ambacht’. Wie een ambachtelijke slagerij binnenloopt, weet dat daar kwaliteit wordt verkocht. Wie een preekstoel beklimt, dient kwaliteit te leveren. En wie met een geringe voorbereiding, zogenaamd met een beroep op de Geest, de kansel opgaat, verdient geschorst te worden. Hij is quasi vroom alleen maar lui. Immink: ‘Wie geen fatsoenlijke toespraak kan houden of wie spreekt zonder kop en staart, die kan en mag niet preken.’
De Permanente Educatie voor dienstdoende predikanten in de Protestantse Kerk is daarom noodzakelijk. Elke beroepsgroep kent in onze tijd doorgaande vorming en toerusting. Predikant zijn heeft alles te maken met een roeping in je leven, maar het is ook een vak.

J. Maasland