Waar bent u naar op zoek?

Hoogleraar was soms kritisch over Gereformeerde Bond

14-10-2014

In de huiskamer bij Graafland stond een foto van ds. G. Boer. In diens Goudse jaren (1949-1956) was een preek over Mattheüs 17:5 van existentiële betekenis geweest, schrijft dr.ir. J. van der Graaf.

Jarenlang hadden Boer en Graafland een sterke band. Maar het ging schuren toen Boer voorzitter was van de Gereformeerde Bond (1966-1969). Graafland had in 1965 zijn Verschuivingen in de Gereformeerde Bondsprediking uitgegeven. Behalve ds. J. van Sliedregt (in het Gereformeerd Weekblad) had ook Boer kritisch gereageerd in De Waarheidsvriend. Toen het boekje breed in de pers stevig werd aangeprezen, was dat tot groot ongenoegen van Boer. Een artikel in De Rotterdammer, met de kop ‘Ik ben bonder gemaakt. Grotere ruimte in de Gereformeerde Bond gewenst’, opgetekend uit de mond van Graafland, deed bij Boer de emmer overlopen. Wie de grondslag van de bond niet onderschreef, diende heen te gaan.

Er ontstond een onverkwikkelijke situatie. Dat leidde tot een open brief aan het hoofdbestuur, met ds. T. Poot en ds. S. Gerssen als eerste ondertekenaars en 33 andere hervormd-gereformeerde predikanten die de brief mee ondertekenden. Daarop reageerde het hoofdbestuur met een verweer in zeven punten. Citaat: ‘Ds. Boer heeft tenslotte zijn artikelen geschreven met medeweten van het hoofdbestuur, wat niet insluit dat ieder lid elke formulering tot de zijne maakt.’

Het laatste sloeg bijvoorbeeld op ds. L. Kievit, die in zijn vaste kolom in De Waarheidsvriend met Graafland ‘in gesprek’ bleef. Kievit bedankte toen ook als lid van het hoofdbestuur. Hij voegde de voorzitter toe: ‘Als wij goede vrienden willen blijven – en dat wáren ze! – dan is het beter dat ik ga’.
Boer overleed in 1973. Ontroerend was de wijze waarop Kievit in de Goudse Sint Jan aandacht gaf aan zijn sterven. En bij Graafland bleef de foto van Boer in de huiskamer staan. De diep geestelijke verwantschap met Boer was bij beiden gebleven.

Na het heengaan van Boer kwam Kievit in het hoofdbestuur terug. In die tijd deed ds. Jac. Vermaas, penningmeester van het hoofdbestuur, het voorstel voor een benoeming van ds. Graafland tot bijzonder hoogleraar vanwege de Gereformeerde Bond in Utrecht. In 1972 volgde een (voor het eerst) voltijdse benoeming als bijzonder hoogleraar voor de geschiedenis van het gereformeerd protestantisme.