De Didache, een handboekje uit de tijd van de Vroege Kerk

Het is vast de droom van elke archeoloog en van iedereen die in een bibliotheek werkt: een onbekend document vinden, schrijft dr. Pieter J. Lalleman.

In 1873 herontdekte de Griek Philotheos Bryennios in Constantinopel (Istanbul) het boekje dat wij nu de Didache noemen.

Het Griekse woord didache betekent onderwijs, en de titel van de tekst die Bryennios vond luidt voluit: Het onderwijs van de Heere door de twaalf apostelen aan de volken.

Zo’n duizend jaar lang had niemand dit boekje gekend, laat staan gelezen, hoewel veel kerkvaders het wel kenden en gebruikten. Tussen 1883 en 1887 werd de Griekse tekst in verschillende vertalingen gepubliceerd; naast die van A.F.J. Klijn en C. Datema is de meest recente Nederlandse vertaling die van Arjan de Kok uit 2014.

Handboekje

De meeste Apostolische Vaders zijn altijd in de kerk bekend geweest, maar van de Didache wisten we eeuwenlang niets. Toch is dit pareltje geen ketterse tekst, zoals andere oudchristelijke teksten die sindsdien zijn herontdekt; denk aan het Evangelie van Thomas en het Evangelie van Judas.

De Didache is een soort handboekje voor de gemeente, een catechismus, die niet meer dan tien pagina’s telt en in heel simpel Grieks is geschreven. Als handboekje is het enig in zijn soort en de schrijver of samensteller is onbekend. De tekst is verdeeld in zestien korte hoofdstukjes.

De hoofdstukken 1-6 gaan over de twee wegen: de weg van het leven en de weg van de dood.

De resterende hoofdstukken 7-16 zijn meer een beknopte kerkorde waarin aan de orde komen: de doop, bidden en vasten, de maaltijd van de Heere, leiders (leraren, profeten, rondreizende predikers, opzieners en diakenen) en de laatste dagen.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van 7 oktober 2016. (We hebben momenteel een mooi aanbod voor nieuwe abonnees.)