Gedoe bij de dienstenorganisatie, bezwaren over financiële afdrachten, en slachtofferbeleid – er stond nogal wat op de agenda tijdens de laatste synodevergadering. Twee synodeleden blikken terug: ds. M. van Heijningen uit Alblasserdam in een persoonlijke reflectie, en ouderling-kerkrentmeester J. Smit uit Wapenveld met een verslag van de tweede vergaderdag.
Gebed en gesprek
Meningsverschil, onenigheid, verwijdering – het zijn zaken die de kerk helaas niet voorbijgaan. Overal in de wereld steekt het de kop op. In Genesis 3 lukte het de duivel (die benaming kun je ook vertalen met uiteendrijver) om de mens te verwijderen van God. Dat lukt hem tot in de gemeente van Christus aan toe. Opeens begrijp ik de ander niet meer. De collega is een concurrent geworden, de broeder een vijand.
Als zo’n situatie in de kerk zich voordoet, bedekken we dat niet met de mantel der liefde. Dat lost niets op. Wat je onder het vloerkleed veegt, blijft er gewoon liggen. In de kerk gaan we in gebed en in gesprek. Zo pogen we elkaar weer te vinden. Daar hoort soms ook bij dat we vergeving vragen om zo de weg naar een nieuw begin mogelijk te maken.
Patronen op tafel
De eerste vergaderdag van deze synodezitting, vrijdag 14 november, stond eigenlijk in dit teken. De hele ochtend overlegden we in comité, dus achter gesloten deuren. Dat was even nodig. Er waren wat patronen in het kerkproces geslopen die op tafel moesten komen.
Het is namelijk best ingrijpend als je als landelijke kerkelijke vergadering een besluit neemt over financiële afdrachten en er komen bijna tweehonderd bezwaren binnen vanuit kerkelijke gemeenten. Dan ga je op zijn minst twijfelen aan de geldigheid van je besluit en zeker aan de manier waarop dit vanuit de leiding van de kerk bij het grondvlak is terechtgekomen. Het vertrouwen (b)leek weg. Dus: werk aan de winkel. Want het genomen besluit doorduwen zou meer vertrouwen stukmaken dan dat het financieel zou opleveren.
Solidair zijn
Deze overtuiging bracht ons ertoe om het besluit te herroepen. De leiding van de kerk wil nu samen met lokale gemeenten in een kerkbreed gesprek zoeken naar hoe we vanuit vertrouwen en onderlinge verbondenheid meer financieel solidair kunnen zijn met elkaar. Want er moet qua financiën wel wat gebeuren, dat is duidelijk. De huishouding van de kerk moet op dat vlak duurzamer worden.
Het thema ‘Solidair zijn met elkaar’ kwam later weer terug. ‘s Middags dachten we in groepjes na over hoe de kerk van de toekomst eruit kan zien. Waar veel gemeenten krimpen, is samenwerking meer dan nodig. Hoe voorkom je dat gemeenten moeten sluiten omdat er te weinig bestuurlijke kracht is? Hoe kunnen gemeenten met elkaar uitdagingen aangaan? Allerlei ideeën kwamen op tafel en deze worden doordacht door een werkgroep. Later zal blijken welk idee het meest haalbaar is.
Scheefgroei
Het college van visitatoren legde aan het einde van de dag verslag af van zijn werkzaamheden. Indrukwekkend om te zien hoe er op betrokken en professionele wijze gezocht wordt naar oplossingen in dreigende conflictsituaties. Jaarlijks worden er in onze kerk gemiddeld pakweg tien predikanten losgemaakt van hun gemeente. Vruchtbaar samenwerken lukt dan niet meer. Ingrijpend voor zowel gemeente, kerkenraad als predikant(sgezin). Ter synode werden vragen gesteld. Ligt het echt altijd aan de dominee zelf? Ook in kerkenraden groeien er dingen scheef en zitten er mensen met bijzondere karaktertrekken. En ja, helaas is het waar: niet alleen dominees zijn eigenwijs.
Hoe kun je in een vroeg stadium scheefgroei opmerken en wie kan dan bijsturen? De classispredikant speelt vaak een belangrijke rol. Hij of zij signaleert dingen en maakt ze bespreekbaar. Regelmatig helpt een goed gesprek. Af en toe is het nodig dat de dominee verkast. Soms is de situatie niet meer te redden. Overal en altijd is alertheid geboden. Kerkbreed is het besef nodig dat we allemaal feilbare mensen zijn en vatbaar voor de invloed van de uiteendrijver. Iedere ambtsdrager dient te beseffen dat een mening nooit canoniek is. We hebben Gods Heilige Geest als Verbinder nodig. Hij verbindt me aan Jezus. Hij maakt me loyaal aan en in Zijn kerk. Hij vormt me en kneedt me zodat de gezindheid van Christus in me groeit.
We hebben Gods Heilige Geest als Verbinder nodig. Hij verbindt me aan Jezus. Hij maakt me loyaal aan en in Zijn kerk.
Oefenplaats
Die gedachte uit Filippenzen 2:5 stond trouwens treffend centraal bij de opening van de synode. Moderamenlid ouderling-kerkelijk werker Leo Blees nam ons daarin mee. Jezus, de Heere van de kerk, zocht niet Zijn eigen belang. Hij gaf Zich helemaal over. Hij vernederde Zichzelf, nam de gestalte van een slaaf aan. De kerk en de synode is de oefenplaats om diezelfde weg te gaan. Opdat in de Naam van Jezus zich elke knie zou buigen.
"*" geeft vereiste velden aan