Elkaar bereiken is kunst apart
Tijdens een huisbezoek de verbinding zoeken met open oog en oor voor alle gezinsleden. Hoe houd ik het gesprek gaande? Dat is een kunst apart. Reden voor de kerkenraad van wijkgemeente 2 in Stolwijk om voor toerusting te zorgen.
Iedere jongere tijdens een catecheseavond bereiken, dat is ook een kunst apart. Hoe motiveer ik die knul die er is, omdat hij moet van zijn ouders?
Of dat meisje dat vooral aanwezig is om gezellig bij te kletsen met haar vriendinnen? Om met dit soort situaties goed om te kunnen gaan, verzorgde ik op verzoek van de kerkenraad een training aan mensen die leidinggeven aan kinderen en jongeren uit de gemeente. De tool die we gebruikten, is het Process Communication Model (PCM).
Patronen in gedrag
Het PCM gaat uit van een aantal clusters van patronen in gedrag (persoonlijkheidstypen), in totaal zijn dat er zes. Ze dragen de namen Harmoniser, Gestructureerd denker, Doorzetter, Rebel, Dromer, Promotor. Iedereen heeft kenmerken van al deze clusters. Eén cluster is echter dominant. Dit is het Basistype.
PCM is een hulpmiddel om een antwoord te vinden op de vraag hóé je de ander kunt bereiken. Je leert de ‘taal’ spreken van elk type. Je leert de persoonlijkheidstypen herkennen en je leert hoe je elk type kunt motiveren, hoe je stressgedrag kunt voorkomen of hoe je een gerichte interventie kunt doen om weer in contact te komen.
Door het begrijpen van je eigen persoonlijkheidsstructuur ontdek je hoe je jezelf kunt motiveren en hoe je je communicatie afstemt op de ander.
Opener
John Hogendoorn (70) was één van de acht deelnemers. Hij heeft jarenlang in de kerkenraad gezeten en geeft nu catechisatie in de gemeente:
‘Discipelen wandelden drie jaar met Jezus, zodat ze stapje voor stapje van Hem konden leren. Zo zie ik deze training ook een beetje. Samen met andere gemeenteleden op zoek gaan en handvatten krijgen om toegerust te worden voor het werk dat ik in Gods Koninkrijk mag doen.’
Wat heeft u geleerd van deze training?
‘Ik ben opener geworden en geef beter mijn grenzen aan, ook in wat ik wel of niet tijdens catechisatie wil. Ik heb in de training geleerd hoe ik dit beter kan doen. Ik merk dat de jongeren dit ook fijner vinden. Ik zie anderen anders dan voorheen: ik kan nu gemakkelijker zien wat er achter het gedrag zit en me meer verplaatsen in anderen. Daardoor sluit ik beter aan. Ik heb geleerd om nog meer te luisteren en dieper mee te voelen met de jongeren. Het was ook fijn om andere gemeenteleden beter te leren kennen en van elkaar te leren. Ook geef ik met meer vreugde catechisatie. Juist omdat ik probeer dichter bij de jongere te komen, merk ik minder frustratie bij mezelf. Dat scheelt zoveel.
Ik moest weleens op huisbezoek bij een ‘moeilijke man’, zo zag ik hem toen. Nu weet ik: het is geen moeilijke man, hij is kritisch. Ik heb nu handvatten om vanuit dat gezichtspunt in gesprek te gaan. Altijd vond ik de boodschap die ik wilde meegeven, al belangrijk. Nu ben ik nog meer gaan kijken: welke boodschap wil ik deze les doorgeven en hoe kan ik dit doen, terwijl ik aansluit bij de jongeren en niets aan de inhoud afdoe?
Ik zie deze training ook als een stuk verdieping: hoe sluit ik aan bij de verschillende golflengtes waarop jongeren zitten? Ook ben ik me meer bewust geworden om als discipel Gods Woord door te geven. In de verwachting dat God het zegent, ook deze praktische handvatten en inzichten.’
Zo herkenbaar
Ook Arianne Suijker-van de Graaf (29), leidinggevende van een zondagsschoolklas, geeft aan dat ze met elkaar deze zes avonden veel geleerd hebben. ‘Allereerst over je eigen persoonlijkheid vanuit het Process Communication Model. Wat bijzonder om dat voor je op papier te zien, zo herkenbaar… En wat zeker niet onbelangrijk is: hoe communiceer ik? Hoe kan ik mijn ‘boodschap’ overbrengen, zodat de ontvanger mij goed begrijpt. Stuk voor stuk waren het heel fijne avonden met elkaar. Voor mij vielen er heel veel puzzelstukjes in elkaar.’
Toerusting
De kerkenraad van wijkgemeente 2 van de hervormde gemeente in Stolwijk vindt het belangrijk dat de leidinggevenden van het jeugdwerk voldoende worden toegerust. Na een bezinningsavond in september 2020, die door Viviano (viviano.nl) werd verzorgd, is het idee ontstaan om de leidinggevenden extra begeleiding aan te bieden door middel van de PCM-training. Marja Voorsluijs, een gemeentelid dat zelf ook zondagsschool gegeven heeft, werd ingeschakeld om dit traject te verzorgen. Een groep leidinggevenden heeft deze training inmiddels met veel enthousiasme gevolgd. Zij hebben veel kennis opgedaan en extra handvatten gekregen om op een leuke manier leiding te kunnen geven. Gezien de positieve reacties bieden we de training opnieuw aan. Hiervoor hebben zich al vijftien mensen aangemeld. Echt een aanrader.
Evert Hogendoorn, jeugdouderling